سفارش تبلیغ
صبا ویژن

به یاد دوست

شعر پارسی در کفایه الاصول

خوب، همان گونه که اهل فن و طلاب و فضلای حوزه می دانند، کتاب کفایه الاصول، تالیف آیت الله محمد کاظم خراسانی معروف به آخوند خراسانی از علمای  مؤیّد مشروطه مهمترین کتابی است که در زمینه اصول فقه، خوانده می شود و فهم درست آن، می تواند نه تنها زمینه ساز اجتهاد در اصول باشد و ورودیه دروس خارج اصول فقه اساتید بزرگ است. زبان این کتاب عربی و گاه با اغلاق و اجمال و اختصار و ایجاز، فهم آن در تعیین مرجع ضمایر و مدلول کلام مرحوم آخوند را مشکل کرده است. نیز تعبیر آخوند به شکل فتأمل یا فتدبر که محشین کفایه را به سختی انداخته است. اما در یکجا مرحوم آخوند از یک مصرع شعر فارسی استفاده می کند که پی جویی ها نشان می دهد که آخرین مصرع شعر خاقانی است. خاقانی شاعر ایرانی ساکن تبریز و معروف به حَسّان العجم است که در قرن ششم قمری می زیسته است. ادامه مطلب...

مطلق اصول و لغوی

مطلق در لغت به معنای آزاد  و رها شده  ومرسل است اما در اصول در نزد متاخرین به همان معنای لغوی است اما در نزد اصولیون متقدم- البته اگر به قول مرحوم آخوند این نسبت صحیح باشد- به معنای طبیعت به قید شی است یعنی به قید شمول (در ماهیت مرسله) و به قید عموم بدلی( در ماهیت بدلیه)است.


خطابات شفاهی

خطابات شفاهی عنوانی است در اصول فقه که در کتاب کفایه آمده و بررسی می کند که مخاطب عمومات قرآنی فقط حاضرین در مجلس هستند یا غیر مشافهین و غائبین و حتی معدومین یعنی آیندگان را هم شامل می شوند بر این اساس برخی مثل میرزای قمی قائلند که فقط مشافهین مقصودین بالافهام هستند و غیر آنها از طریق اشتراک در تکلیف مورد خطابند. ولی مشهور قائل است که خطابات قرآن به نحو قضیه حقیقیه است که مقدر الوجود را هم در بر می گیرد. نه قضیه خارجیه که موجودین فعلی در خارج را شامل شود.


اصل مثبت

مستصحب باید دارای اثر شرعی باشد یا خود حکم شرعی باشد لذا برخی استصحاب اثر شرعی مع الواسطه یا اثر عقلی و عادی را اصل مثبت غیر حجت دانسته اند.

اما مرحوم آخوند معتقد است که اگر آن اثر از لوازم یا ملازمات اثر شرعی باشد و واسطه خفیه باشد که عرفا نادیده گرفته شود یا آنقدر واسطه اجلی باشد که انفکاک آن دو از هم محال باشد اصل مثبت حجت می شود.


استصحاب کلی نوع دوم در امور تدریجی

این بحث تخصصی اصول فقه است که در کفایه آمده

اگر منشا شک در بقاء کلی، تردد فرد باشد مثلا نمی دانیم قرائت در ضمن سوره طولانی (بقره) محقق شده تا الان هم باقی باشد یا در ضمن کوتاه (کوثر) که الان تمام شده باشد،استصحاب خصوص فرد قصیر و طویل جاری نیست زیرا  قصیر قطعا مرفوع شده  و یقیی ن به رفع آن داریم نه شک در بقاء اما فرد طویل که از ابتدا مشکوک الحدوث است اگر حادث شده بود الان هم باقی است و اگر حادث نشده بود که الان هم نیست اما جای استصحاب کلی قرائت است زیرا ارکان استصحاب در آن تمام است.