به یاد دوست

تأثیر مهارت کار با نرم­ افزار در پژوهش­های حدیثی

دکتر کامران اویسی

تا پیش از انقلاب صنعتی غرب، دغدغه مناسبات بین تکنولوژی و مطالعات متون مقدس وجود نداشت؛ اما پس از آن، بحث ارزشمندی یا غیر ارزشی بودن فناوری در راستای پژوهش بر متون دینی و مقدس و سپس متتون نظری انسانی مورد توجه قرار گرفت. در اسلام نیز با ورود کالاها و فناوری­های نوین به سرزمین­های اسلامی مانند برق و نفت و ... گاه با آنها در ابتدای امر، مقابله شد و حتی احکام فقهی مانند نجاست بر آنها بار گردید. به عنوان نمونه، وقتی دوش­ها را برای مقابله با بیماری و رعایت بهداشت در کنار خزینه­های حمام­ها ساختند؛ زیرا معمولاً آب خزینه­ها به سبب استحمام مردم کثیف می­شد و تعویض آن به کندی و دیر به دیر انجام می­شد، برخی وعاظ با آن به مخالفت پرداختند که غسل با دوش، مجزی نیست. 

با این مقدمه می­توان سراغ بحث پژوهش­های حدیثی رفت. بیدن صورت که چگونه درقدیم و حتی تا حدود سی سال پیش، حدیث­پژوهان، مشقت­هایی را برای جمع­اوری و استقصای کامل داده­های حدیثی بر خود متمّل می­شدند؛ اما امروزه بر اثر وجود فناوری­های رایانه­ای و حتی تا حدی هوش مصنوعی در دوره جدید، پژوهش­های داده­محور و مبتنی بر گردآوری الفاظ احادیث یا مصادر آنها آسان­تر شده است. ادامه مطلب...